1 | Vì sao nói ngành designer hiện nay đang bèo?
Ngày nay, khi bạn cần thiết kế, bạn có tìm thấy các trang như Chợ thiết kế, cộng đồng designer ,… Với mức giá cực rẻ. Vài chục nghìn cho đến dưới 500.000 là bạn có thể có cả đống file thiết kế. Chưa tính vào đó, khi bạn cần 1 logo, bạn có thể tổ chức 1 cuộc thi thiết kế logo. Với giá 2 triệu là có cả chục mẫu logo gửi về. Hay có các công ty thiết kế, có các gói thiết kế quảng cáo chỉ từ 150.000/file (trong khi giá thị trường mà các freelancer (người làm tự do) thường nhận là 300.000 – 500.000/file). Vậy có phải designer đang quá rẻ rúng trong thời đại “chợ thiết kế” ? Liệu rằng những tin đồ về 1 cái logo vài nghìn đô liệu có thật?
Và đây là câu trả lời. Về phía cá nhân mình, cũng đã từng làm freelancer thiết kế. Một banner lúc đó mình lấy giá khoảng 500k – 1 triệu, tùy theo độ khó. Logo thì cũng từ 3-5 triệu/cái. Nhưng bạn phải hiểu rằng, ngày đó qua rồi, bây giờ thị trường thay đổi nhiều. Người ta cần các hình ảnh đẹp để truyền tải thông tin chứ không cần phải độc quyền, độc đáo.
Nói vậy mình không phải phủ nhận của sự sáng tạo. Nhưng các khách hàng đa phần họ chỉ cần vậy, rẻ, đẹp, đầy đủ thông tin. Do đó, để có thể giành thị trường về phía mình, các Freelancer hoặc các Agency không ngừng tìm cách hạ giá thành để tăng số lượng.
Ngành Designer có thật sự bèo trong thời đại hiện nay?
Vô tình, việc đó đã tạo ra SỰ ĐÀO THẢI trong ngành. Những bạn tự mãng với khả năng của mình là những người chịu ảnh hưởng rõ nhất. Ngành designer không hề bèo, chẳng qua bạn chưa tìm đúng khách hàng mà thôi. Nhưng hãy nhớ, chỉ những thương hiệu có tài chính và thì trường mạnh thì họ mới cần bỏ ra nhiều chi phí để trả tiền cho sự sáng tạo của bạn. Vì họ muốn nâng cao sự cạnh tranh bằng các hình ảnh độc quyền.
Và chắc chắn, rất khó cho một Freelancer tiếp cận được những công ty lớn vậy. Thậm chí các Agency 2-3 năm trong ngành vẫn còn chưa thể tìm ra lời giải đáp cho việc “làm thế nào tiếp cận các thương hiệu đó” nếu không nhờ quan hệ có sẵn.
Vậy thế mạnh nào giúp Freelancer có thể đặt chân vào mảnh đất màu mỡ đó. Đó là khả năng của chính họ. Chẳng ai trả nhiều tiền để thuê 1 người làm việc mà ai cũng có thể làm được. Có rất nhiều người khác sẵn sàn làm mức giá rẻ hơn.
Nhớ có lần, khi mình post 1 status trên Facebook cá nhân việc mình sẽ cho ra gói sản phẩm thiết kế banner của công ty với giá chỉ từ 70k/banner. Có nhiều bạn bình luận và đưa ra các ý kiến phản bát. Trong đó có vài bạn nhắn riêng bảo mình phá giá, không chừa đường sống cho người khác, bán rẻ chất xám, coi thường ngành nghề của mình,.. đủ thứ chuyện. Mình chả muốn trả lời, vì người coi thường ngành design không phải mình mà là họ. Thị trường là thế, cạnh tranh giữa Freelancer với Freelancer. Cạnh tranh giữ công ty với Freelancer và cạnh tranh công ty với công ty, nó gắt gao hơn họ nghĩ rất nhiều.
Thị trường cần, Agency đáp ứng. Nhưng điều đó không có nghĩa là Freelancer không có đường sống! Giống như việc ngày xưa, người dân làm nông phải dùng sức để tuốt lúa. Nhân công sẽ phải nhiều người hơn, tốn nhiều sức và thời gian hơn mà hiệu quả vẫn chưa tốt. Sau đó máy đập được sinh ra, người nông dân chỉ việc gom lúa về và đưa vô máy là xong, rút ngắn thời gian và nhân lực hơn. Chưa dừng lại đó, máy gặt đập liên hợp được bung ra, các máy tuốt lúa bằng vậy lý rồi động cơ được thay thế dần và đào thải ra khỏi ngành nông nghiệp 1 cách dần dần.
Thay vì phải cả chục người mới có thể gặt và tuốt hết 1 cảnh đồng trong 1-2 ngày . Giờ thì chỉ vần 1-3 tiếng, với 3 người, họ gặt cả cánh đồng. Nhưng điểm chung là người nông dân vẫn có thu nhập, thậm chí là cao hơn. Vậy những người gặt lúa, ngày xưa vậy họ đâu?
Họ chuyển qua làm các công việc khác thay vì phải dùng sức quá nhiều, họ học cách sử dụng máy móc để làm thay cho họ. Vâng ! Nói dài dòng kể huyên thuyên vậy thôi, chủ yếu chỉ tóm lại 1 câu, họ luôn biết cách học tập để đáp ứng nhu cầu của thị trường và thời đại.
Còn bạn nào nói ngành designer bèo, thì bạn thử tìm hiểu xem các Agency trả lương cho designer giá thế nào nhé ! 7.000 đến trên 1.000$ với họ là chuyện bình thường. Vì sao, vì họ được thuê với kiến thức của chừng ấy năm kinh nghiệm, vừa học vừa làm chứ không phải 10 năm làm việc mà dùng kinh nghiệp của 1 năm để làm. Muốn sống sót, hãy vượt bật.
Nhớ lúc thời sinh viên, mình nhận thiết kế 500k/ banner. 1 tháng 10 banner sống dư giả. (Trung bình 1 tháng mình xài chưa tới 3triệu sinh viên mà). Còn giờ, vẫn có người thiết kế giá 1-2 triệu/banner và mình chắc rằng, các thiết kế ấy không chỉ dùng để đăng Facebook.
Do đó, nếu bạn không chịu học thêm và nâng cao kiến thức về kĩ thuật lẫn thị trường trong ngành thiết kế nói riêng và cuộc sống nói chung, thì sớm muộn gì bạn cũng sẽ chuyển ngành hoặc bị đào thảo. Thị trường là một cuộc chơi vô tận, không học và tìm hiểu thì sẽ sớm “game over” mà thôi.
Cuộc chơi thay đổi, khi mà các trí tuệ nhân tạo ngày càng tốt hơn, thì yêu cầu thị trường sẽ gắt gao hơn. Nếu bạn đang làm những việc mà người khác dễ dàng làm được thì chúc mừng bạn, vị trí của bạn sắp sửa sẽ có các con robot thay thế. Hậu bối của Robot Sophia chẳng hạn.
Ai rồi cũng sẽ có lúc kết thúc, quan trọng là khi nào kết thúc, sớm hay muộn mà thôi! Ngành design chưa bao giờ là bèo. Chỉ có điều, quy trình đào thải trong ngành vẫn đang diễn ra mỗi ngày. Nếu bạn đang hoặc sẽ theo ngành này thì bạn đang tới lúc chiến đấu sống còn vì nó. Tiếp tục nâng cao hay bỏ cuộc rẻ ngành. Tất cả do bạn !
*Bài viết nêu lên quan điểm của tác giả