Trong tương lai loài người đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Một quản lý 41 tuổi tại công ty giải trí lớn của Hàn Quốc cho rằng “Nếu không có con, chúng tôi có thể sống tự do hơn”.

Nguyên nhân là do giá bất động sản tăng cao, và điều kiện làm việc khó khăn nên nhiều người phụ nữ quyết định không có con vì chi phí cho trẻ đi học càng thêm đắt đỏ.

Theo thống kê vào năm 2020 Hàn Quốc có tỷ suất sinh (TFR) thấp nhất trên thế giới khi chỉ chiếm 0,84 con/phụ nữ. Tương tự tại Thái Lan, tỷ lệ này giảm mạnh so với những thập kỷ trước đó là 1,53.

Trong khi đó một đất nước được xem là một trong những quốc gia có hệ thống phúc lợi xã hội toàn diện nhất cho người mẹ và trẻ em như Phần Lan, cũng không cứu vãn được tỷ lệ sinh đang giảm mạnh, ở mức 1,37 vào năm 2020, trong cùng năm Nhật Bản cũng có tỷ lệ thấp gần bằng 1,34.

Chính vì dân số tăng nhanh trong 200 năm qua, đã  dẫn đến tiêu thụ quá mức nguồn tài nguyên của Trái Đất, hủy hoại môi trường và châm ngòi các cuộc chiến.

Nhưng đâu ngờ rằng một “quả bom” đe dọa đến sự tồn tại của loài người khi  các nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách thế giới cảnh báo về một nguy cơ mới, không còn là sự bùng nổ dân số, mà là sự suy giảm dân số. Các cảnh báo về khả năng tuyệt chủng khi thế giới đang trên đà suy tàn.

Lần đầu tiên bước vào thời kỳ suy giảm dân số bền vững

Trong khi tăng trưởng kinh tế được thúc đẩy bởi dân số ngày càng tăng, tuy nhiên trong thời đại mới khi sự phát triển kinh tế kết hợp với quyền lợi của phụ nữ ngày càng được đề cao đang làm suy thoái thời đại phát triển của cách mạng công nghiệp.

Bắt đầu từ đầu thế kỷ 19, các chuyên gia cảnh báo về hàng loạt hậu quả về sự bùng nổ dân số.

Theo nhà kinh tế học người Anh Thomas Malthus đã lập luận dẫn đến nạn đói năm 1798 là do dân số tăng quá nhanh sẽ khiến năng lực sản xuất lương thực không thể đáp ứng đủ.

Đến năm 1972, The Club of Rome – một tổ chức tư vấn toàn cầu nhằm giải quyết nhiều vấn đề chính trị quốc tế – cảnh báo rằng nhân loại sẽ đạt đến “giới hạn tăng trưởng” trong vòng 100 năm, do sự gia tăng không ngừng của dân số toàn cầu và ô nhiễm môi trường.

Dân số thế giới rơi vào khoảng 1 tỷ người trong năm 1800. Cho đến nay, gánh nặng mà hành tinh phải chịu đang ngày càng bộc lộ rõ khi con số đó tăng lên là 7,8 tỷ.

Dù vậy, theo nghiên cứu của các nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách đang cảnh báo trước những con số mới.

Theo một nghiên cứu của Đại học Washington, công bố vào năm 2020 trong khi tỷ lệ tăng trưởng dân số vào cuối những năm 1960 đạt mức cao nhất là 2,09% , tuy nhiên con số này vẫn sẽ giảm xuống còn dưới 1% vào năm 2023.

Năm 2017, khi người trong độ tuổi lao động – giảm xuống còn dưới 1% theo bảng tốc độ tăng trưởng dân số từ 15 đến 64 tuổi. Đối với  dân số trong độ tuổi lao động đã bắt đầu giảm ở khoảng 1/4 số quốc gia trên thế giới.

Theo tính toán đến năm 2050, 151 quốc gia sẽ trải qua tình trạng suy giảm dân số trong số 195 quốc gia và khu vực trên thế giới.

Vào năm 2064 dân số toàn cầu sẽ đạt đỉnh 9,7 tỷ người nhưng chỉ dừng ở con số đó và bắt đầu giảm dần.

Chưa kể đến các giai đoạn thời tiết khắc nghiệt và dịch bệnh trong khoảng 300.000 năm lịch sử của loài người, đã gây ra sự sụt giảm dân số tạm thời.

Theo Hiroshi Kito, nhà nhân khẩu học lịch sử và là cựu chủ tịch của Đại học Shizuoka cho biết giờ đây, nhân loại sẽ bước vào một thời kỳ suy giảm bền vững lần đầu tiên.

Loài người rơi vào tuyệt chủng

Đặc biệt khu vực đang phải đối mặt với tình trạng suy giảm dân số nghiêm trọng nhất thế giới chính là Đông Á .

Theo công bố “Triển vọng dân số thế giới năm 2019” của Liên Hợp Quốc, từ năm 2015 đến năm 2020, Hàn Quốc là nước dẫn đầu với tỷ suất sinh trung bình là 1,11 con/phụ nữ, con số này của Đài Loan là 1,15, và Nhật Bản là 1,37.

Khi mức sinh giảm xuống dưới mức 2,1 là tình trạng báo động cho dân số của một quốc gia bắt đầu giảm . Hậu quả dẫn đến thiếu lao động, khủng hoảng quỹ hưu trí và sự lỗi thời của các mô hình kinh tế cũ.

Trong khi đó Đông Nam Á, được xem là “Điều kỳ diệu châu Á”, là nơi đã thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu, cũng đang rơi vào thời điểm quan trọng.

Trong các thập kỉ trước khi Thái Lan từng có tỷ suất sinh hơn 6, nhưng hiện giảm một cách chóng mặt chỉ còn 1,53. Năm 2019, dân số trong độ tuổi lao động của nước này bắt đầu giảm, tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức khoảng 2,4%, chỉ bằng 1/3 so với mức tăng trưởng kinh tế 7,5% trong những năm 1970.

Dẫn đầu chính là Trung Quốc, một đất nước đang chứng kiến xu hướng suy giảm dân số lớn nhất.

Theo Đại học Washington dự đoán rằng từ năm 2022 và đến năm 2100 dân số của nước này sẽ bắt đầu giảm mạnh từ 1,41 tỷ người như hiện tại xuống còn 730 triệu người.

Theo Christopher Murray, người đứng đầu Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe tại Đại học Washington 23 quốc gia, trong đó có Nhật Bản, sẽ chứng kiến dân số của họ giảm xuống còn một nửa mức hiện tại hoặc thậm chí thấp hơn.

“Triển vọng Dân số Thế giới” năm 2019 ước tính dân số có khả năng tiếp tục tăng, đạt 10,9 tỷ người vào năm 2100. Tuy nhiên, nghiên cứu của Đại học Washington, cũng như các dự báo mới, cho thấy tỷ lệ sinh ở các nước đang phát triển đang giảm nhanh hơn dự kiến.

Murray tin rằng tỷ lệ sinh toàn cầu sẽ rơi vào khoảng 1,5 và có thể thấp hơn ở một số quốc gia. Ông nói: “Điều này cũng có nghĩa là loài người cuối cùng sẽ biến mất trong hàng trăm năm tới”.