Tính đến thời điểm hiện nay, TP.HCM đã trải qua một tháng áp dụng biện pháp giãn cách xã hội với các cấp độ khác nhau, tuy nhiên vẫn còn nhiều ổ dịch Covid-19 chưa thể kiểm soát.
Dự kiến Chỉ thị 10 chỉ kéo dài 1 tuần nhưng do số lượng F0 trong cộng đồng vẫn được phát hiện mỗi ngày, vì vậy tiêp tục kéo dài Chỉ thị 10 sang tháng 7.
Đợt dịch dài nhất, ca mắc nhiều nhất
Xuất hiện ổ dịch phức tạo tại nhóm tôn giáo ở quận Gò Vấp vào ngày 26/5, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch của TP.HCM đã nhanh chóng đưa ra quyết định giãn cách theo Chỉ thị 15 đối với toàn TP từ 0h ngày 31/5. Riêng quận Gò Vấp được yêu cầu giãn cách theo Chỉ thị 16.
Cuộc chiến đẩy lùi dịch Covid-19 bắt đầu, mọi người phải tạm dừng hoạt động các dịch vụ không thiết yếu, không được tụ tập đông người ở nơi công cộng. Buộc phải đóng cửa các nhà hàng, quán cà phê và công viên.
Hiện nay tại TP.HCM mọi địa điểm đều có thể bùng phát dịch, vì các F0 đang còn lang thang trong cộng đồng hiện nay vẫn còn rất nhiều.
Từ chợ, siêu thị, xe bánh mỳ, hiệu thuốc, tiệm vé số, vựa ve chai… thậm chí cả điểm bầu cử lẫn điểm tiêm vaccine đều từng có F0 ghé đến. Lực lượng truy vết đang ngày đêm “tìm người”.
Đầu tiên, phạm vi phong tỏa và xét nghiệm chỉ là một con hẻm, một dãy phố. Nhưng với tình hình ngày càng phức tạp, phạm vi tầm soát càng lớn dần.
Có nhiều khi lấy mẫu xét nghiệm ở quận Gò Vấp phải thực hiện theo chiến thuật “đ.ánh” phủ rộng, cả bên ngoài phạm vi phong tỏa.
Ngày 30/5, cả quận Gò Vấp lấy mẫu cho 95.000 người. “Không có một phòng xét nghiệm nào chịu đựng nổi Gò Vấp vào thời điểm đó. Chúng tôi phải chấp nhận và tự xoay xở, mình khó thì ở trên cũng khó “, bác sĩ Nguyễn Trung Hòa, Giám đốc Trung tâm y tế Gò Vấp, nhớ lại.
TP.HCM là nơi Covid-19 tiếp cận muộn hơn nhiều tỉnh ở lần thứ 4 này nhưng sức tàn phá lại nặng, với hơn 3.500 ca mắc Covid-19 chỉ trong một tháng từ 27/5 đến 29/6.
Khi làn sóng dịch bệnh lần thứ 4 bùng phát bởi nhóm F0 người Trung Quốc tại Yên Bái từ 27/4 đến 27/5, cả nước ghi nhận hơn 3.000 ca mắc trong khi đó TP.HCM chỉ mới có 8 ca.
Tốc độ số ca mắc tăng tại TP.HCM nhanh đến mức từ khi phát hiện ca F0 đầu tiên trong cả nước phải mất gần 1 năm rưỡi mới cán mốc 3.500 ca.
Những phút “chuệch choạc”
Nhằm không xuất hiện những đám đông nên mới thực hiện việc giãn cách xã hội. Nhưng theo thông tin nhận được, việc triển khai chống dịch của TP.HCM trong một tháng qua đã tạo ra nhiều đám đông “bất đắc dĩ”.
Điểm bất cập khi nhiều chốt chống dịch mọc lên giữa lòng đường là đã tạo ra những đám đông ùn tắc ở quận Gò Vấp. Lực lượng chức năng nhanh chóng “xả chốt” nhiều lần vì lo ngại nguy cơ lây nhiễm khi tập trung đông người.
Việc lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 tại Trung tâm Văn hóa Gò Vấp vào ngày 5/6 cũng khiến người dân ùn ùn kéo đến. Họ không đảm bảo khảng cách an toàn, đứng sát nhau trên vỉa hè.
Đến công tác tiêm vaccine Covid-19 ngày 24/6 tại nhà thi đấu Phú Thọ cũng xuất hiện tình trạng tụ tập đông đúc, không đảm bảo giãn cách.
Chia sẻ với báo chí, Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Tấn Bỉnh thừa nhận công tác triển khai tiêm vaccine những ngày đầu có “chuệch choạc”.
TP.HCM ban đầu dự kiến mỗi điểm tiêm chỉ phục vụ 200 người/ngày để đảm bảo giãn cách. Tuy nhiên, điểm tiêm công suất 8.000 người/ngày đã được bố trí ở nhà thi đấu Phú Thọ.
Giải thích rõ hơn, ông Từ Lương, Phó giám đốc Sở TT&TT, cho biết: “Từ tháng 4 đến tháng 6 thành phố đã tiêm 71.000 liều vaccine, tiêm dần trong 2 tháng. Con số vaccine trong đợt thứ 4 này gấp 12 lần nhưng chỉ tiêm trong 5 ngày (thực tế triển khai hết 8 ngày – PV). Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nghẽn tải “.
Không thể đánh nhanh, thắng nhanh
Ngày 11/6, ổ dịch nhóm tôn giáo tại phường 3, quận Gò Vấp, được gỡ phong tỏa. Quận Gò Vấp chuyển từ giãn cách theo Chỉ thị 16 xuống Chỉ thị 15 vào ngày 15/6, 12 chốt kiểm soát cũng được tháo dỡ.
Nhìn chung điểm nóng lớn nhất của TP đã được kiểm soát, nhưng lại tiếp tục chuyển biến phức tạp ở nhiều khu vực khác. Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch TP.HCM quyết định gia hạn giãn cách theo Chỉ thị 15 toàn thành phố thêm 2 tuần.
Cùng thời điểm trên, ngành y tế thành phố nhận tin khi phát hiện các ca F0 là nhân viên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM. Sau khi truy vết, tổng cộng 60 nhân viên y tế bệnh viện mắc Covid-19.
Trong lúc thành phố đang giải quyết sự cố tại cơ sở y tế này, quận Bình Tân và huyện Hóc Môn đã dần thay thế Gò Vấp trở thành các chiến trường mới của dịch Covid-19.
Hàng loạt ổ dịch được phát hiện tại 2 địa phương này. Khu công nghiệp, chợ truyền thống, khu trọ và chung cư trở thành nơi phát sinh hàng trăm ca bệnh.
Tại cuộc họp báo ngày 19/6, Phó chủ tịch UBND TP Dương Anh Đức thừa nhận một tuần chống dịch vừa qua là “chưa thật sự hiệu quả” và “chưa được nghiêm ngặt”.
Trước tình hình cấp bách, Chỉ thị 10 đã được ban hành ngay trong đêm 19/6, yêu cầu siết chặt công tác phòng, chống dịch. Đóng cửa các chợ tự phát, không cho phép tụ tập quá 3 người. Đặc biệt, TP nhấn mạnh nguyên tắc cách ly, phong tỏa với các khu vực có nguy cơ cao và rất cao.
“Tuần tới là thời gian được Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch Covid-19 đánh giá rất quan trọng để chặn đứng dịch bệnh. Vì vậy, đơn vị, cá nhân nào mà không nghiêm túc thực hiện thì sẽ bị xử lý ngay lập tức “, ông Dương Anh Đức khẳng định vào ngày 19/6.
Dù lãnh đạo TP đã hạ quyết tâm, một tuần sau đó người dân vẫn chứng kiến số ổ dịch tiếp tục tăng, xuất hiện cả ở quận 1, quận 5, quận 8.
“Thời gian vừa qua, dù chúng ta đã có những biện pháp thắt chặt, kiểm soát tình hình nhưng tại sao số ca mắc mỗi ngày vẫn tăng lên? “, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong đặt vấn đề tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch TP.HCM ngày 25/6.
Giải pháp trước mắt và lâu dài
Sáng 26/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đáp chuyến bay tới TP.HCM để thị sát và chỉ đạo chống dịch. Chuyến công tác của người đứng đứng đầu Chính phủ tạo ra những chuyển biến tức thì và cả những định hướng lâu dài cho thành phố.
Với 80.000 bộ xét nghiệm nhanh được chuyển từ Hà Nội vào TP.HCm trong chiều ngày 26/6. Kit test nhanh giúp thành phố thần tốc truy vết F0, giúp cho việc xét nghiệm mẫu gộp rRT-PCR không mất nhiều thời gian đợi kết quả.
Thủ tướng cho biết Chính phủ rất quan tâm đến việc đưa vaccine về Việt Nam, nhưng tình hình khan hiếm trên thế giới sẽ còn kéo dài đến tháng 9.
Do đó, trong chuyến thăm doanh nghiệp sản xuất vaccine Nano Covax tại TP.HCM, ông yêu cầu phải đẩy nhanh quy trình thử nghiệm lâm sàng.
“Trong lúc ‘nước sôi l.ửa b.ỏng’ thì phải chạy, phải tăng tốc hơn “, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói với lãnh đạo Nanogen.
Tình hình giãn cách xã hội, các dịch vụ tiếp tục ngừng hoạt động sẽ kéo dài sang tháng 7 sau khi áp dụng Chỉ thị 10 một tuần.
Các quận, huyện của TP.HCM sẽ được phân chia theo 3 cấp độ nguy cơ.
Các nơi có nguy cơ rất cao gồm huyện Hóc Môn, Bình Chánh, quận 8, Bình Tân, Tân Phú và một phần của TP Thủ Đức (quận Thủ Đức cũ). Nơi có nguy cơ cao là huyện Củ Chi, quận 1, 4, 5, 12, Bình Thạnh, Tân Bình, Gò Vấp và một phần của TP Thủ Đức (quận 2 và 9 cũ). Các nơi có nguy cơ gồm huyện Cần Giờ, quận 7, 10, 11, và Phú Nhuận.
Lãnh đạo TP cho biết căn cứ theo nhóm nguy cơ, từng quận, huyện sẽ nghiên cứu, áp dụng các yêu cầu chống dịch cụ thể cho địa phương mình.
Từ bây giờ người dân còn phải nhận thức được khu vực mình ở thuộc nhóm nguy cơ nào, bên cạnh đó cũng không quên chấp hành Chỉ thị 10.
PGS.TS Trần Đắc Phu (nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế, Cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam) đánh giá biện pháp chống dịch hiện nay của TP.HCM là đúng, song việc thực hiện phải nghiêm mới đem lại hiệu quả.
“Biện pháp của chính quyền phải quyết liệt, người dân phải chấp hành, nơi nào phong tỏa phải cửa đóng then cài thì chống dịch mới có hiệu quả ”, ông Phu nói.
Đồng quan điểm, PGS.TS kinh tế Trần Hoàng Ngân (Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM), cho rằng TP.HCM đã áp dụng Chỉ thị 15 và 16 ngay khi có dịch, song do việc thực thi chưa nghiêm, chưa “đủ liều” nên dịch lây lan nhanh.
“Đây là bài học cho thấy giãn cách vẫn là biện pháp hữu hiệu với những nơi người dân chưa được tiêm vaccine “, ông Ngân nhận định.
Ảnh: Tổng hợp
Nguồn tham khảo: zingnews.vn