“Nhiều người nghĩ rằng ảo giác chỉ xuất hiện khi tiếp xúc bằng mắt, còn việc ảo giác âm thanh nghe có vẻ khá xa lạ đúng không nào? Nhưng sự thật sau đây sẽ khiến bạn không khỏi ” rùng mình”. Bạn đã nghe những âm thanh lạ, không hiểu nó xuất phát từ đâu, hãy cùng tìm lời giải đáp nhé!”
Những ảo giác đến từ đôi tai được khoa học gọi chung là “ảo giác âm thanh” – sound illusion. Và dưới đây sẽ là những ảo giác âm thanh được cho là “điên khùng nhất” mà bạn không thể ngờ đến.
1. Khi lời nói thành lời hát
Đó là khi các cụm từ được lặp đi lặp lại, tự nhiên bạn sẽ cảm thấy nó người nói giống như đang hát vậy. Các nhà khoa học gọi đây là “Ảo giác lời nói thành lời hát” – Speech to song illusion. Nguyên nhân tất nhiên là vì não bộ rồi. Khi âm thanh đi qua màng nhĩ, nó sẽ truyền các tín hiệu khu vực xử lý âm thanh của não bộ, và đó chính là lý do chúng ta nghe được. Tuy nhiên khi nghe một câu nói hay một cụm từ được lặp đi lặp lại, não bộ sẽ tự động “bắt nhịp” cho âm thanh đó, khiến chúng ta nghĩ rằng mình đang được nghe nhạc.
Ngay khi suy nghĩ này xảy ra, não bộ thậm chí còn làm việc hăng say hơn để tìm xác định giai điệu và cao độ, và cuối cùng chúng ta sẽ càng cảm thấy giai điệu hiện lên một cách rõ ràng.
2. Nghịch lý quãng 3 – tritone paradox
Sau khi được nghe về video có đoạn âm thanh này. Đã xuất hiện 2 luồng ý kiến: người nghe thành cao – thấp, người nghe thành thấp – cao. Hiện tượng này được gọi là “nghịch lý quãng 3 cung” – the Tritone Paradox, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1986 bởi Diana Deutsch – nhà nghiên cứu người Hà Lan.
Theo như nhạc lý thông thường, giai điệu từ một nốt nhạc đến một nốt khác luôn giữ nguyên sự thay đổi đó. Nhưng quãng 3 cung (tritone – bằng một nửa quãng 8) lại đi ngược lại. Khi một cặp tritone cất lên: như Đô – Fa thăng, một số người lại nghe thấy âm giảm xuống. Nhưng cũng chính người đó khi nghe âm từ Son thăng – Rê lại thành từ thấp lên cao. Vậy tại sao lại có hai luồng ý kiến như trên? Diana Duetsch lý giải rằng điều này có thể liên quan đến giọng nói và ngôn ngữ của từng người, trong đó cách nói chuyện từ thời thơ ấu đã tác động lên não bộ, và ảnh hưởng đến khả năng nghe của chúng ta.
3. Âm thanh từ… cõi âm
Nghe thì có một chút kinh dị, nhưng thực ra đây chỉ là cách gọi vui của một ảo giác âm thanh mang tên: Ảo giác âm thanh ma – Phantom word illusion. Bạn sẽ được nghe một âm thanh được lặp đi lặp lại. Nhưng vấn đề là ở chỗ, mỗi người nghe thấy một từ khác nhau. Người nghe thấy “rainbow”, người lại nghe thành “window”, hay “bueno”…
Nhưng tại sao mỗi người lại nghe được âm khác nhau? Lý do là vì 3 cục xương ở tai giữa của chúng ta – những cục xương siêu nhỏ có vai trò chuyển sóng âm thanh thành sóng điện từ để chuyển đến não bộ.
Nhưng vấn đề là ở chỗ não bộ rất dễ bị đánh lừa, và thường là… tự lừa bản thân. Não bộ khi nghe thấy một âm thanh sẽ luôn tìm cách để hiểu được ý nghĩa của nó. Và nó làm điều này bằng cách ghép từng mảng sóng âm thành một từ có nghĩa.
Đây chính là nguyên nhân xảy ra chuyện “nghe nhầm” những gì người khác nói. Còn lý do vì sao ảo giác này lại có tên “bóng ma” xuất phát từ việc nhiều người nghe tiếng gió lùa qua kẽ đá và tưởng là tiếng của ma.
Thật là thú vị đúng không nào? , vì thế đừng nên quá hoảng sợ khi bất chợt nghe thấy một âm thanh kì lạ nào đó nhé!
Nguồn: Kênh 14